Možda su oni bili neprikosnoveni majstori, ali su one bile te koje su dobrim djelom uticale da nastanu neka od najpoznatijih i najvećih umjetničkih djela današnjice.
Umjetnost 20. vijeka, epohe u kojoj se desila eksplozija pop kulture i masovnih medija, bila je i ostala po mnogo čemu specifična i jedinstvena. Baš takve su bile i muze koje su inspirisale neke od najvećih umjetnika s kraja prošlog vijeka.

Kiki de Montparnasse (1901-1953)

Alis Ernstin Prin (Alice Ernestine Prin), poznatija pod alijasom Kiki de Monparnas (Kiki de Montparnasse), bila je porijeklom iz Francuske. Kiki se bavila modelingom, pjevanjem, glumom. Definisala je dvadesete godine po pitanju mode i pozirala za desetine umjetnika, među kojima su bili Žilijan Mandel (Julian Mandel), Žan Kokto (Jean Cocteau), Per Krog (Per Krohg) i Cuguharu Fuđita (Tsuguharu Foujita).

Men Rej (Man Ray), umjetnik koji se ubrzo zaljubio u nju, redovno ju je koristio kao modela za svoje filmove i fotografije. Napravio je stotine njenih portreta. Kiki je prisutna i na njegovoj najpoznatijoj fotografiji – “Noire et Blanche” iz 1926. godine.

Marie-Thérèse Walter (1909-1977)

Marie-Tereza Valter (Marie-Thérèse Walter), ljubavnica velikog umjetnika Pabla Pikasa (Pablo Picasso), bila je njegova inspiracija u periodu kada je prelazio u nadrealizam. Tokom tridesetih godina 20. veka, ona je bila muza i model za mnoga njegova dela.

Marie je bila i jedna od njegovih ljubavnica koje će doživjeti emotivni udarac od strane Pabla. Kao što je dotadašnja Pikasova supruga Olga Kohlova (Olga Khokhlova) napustila slikara kada je saznala za Marie, tako je Pikaso i nju kasnije zamijenio svojom sljedećom, poznatom muzom, umjetnicom Dorom Mar (Dora Maar). Četiri godine nakon njegove smrti, Valter biva uhvaćena u kandže depresije i izvršava samoubistvo 1977. godine.

Gala (1894-1982)

Rođena kao Elena Ivanovna Diakonova, kasnije poznatija kao supruga najvećeg španskog nadrealističnog umjetnika 20. veka. Jaz u generaciji nije predstavljao veliki problem nekome kao što je Salvador Dali, iako je Galaa bila 10 godina starija od njega.

Upoznali su se dok je Elena bila u braku sa francuskim pjesnikom Polom Eluarom (Paul Éluard), a vjenčali se 1958. godine. Ona je često bila njegova inspiracija i samim tim je dobila etiketu muze koja se svuda pojavljivala. Dali je u javnosti na sve moguće načine ispoljavao ljubav prema njoj.

“Bila je predodređena da bude moja Gradiva, ona koja ide napred, moja pobjeda, moja supruga”, govorio je on.

Bili su zajedno sve do njene smrti 1982. godine.

Patti Smith (1946-)

Robert Mepltorp (Robert Mapplethorpe) i Peti Smit (Patti Smith) su se upoznali tokom šezdesetih godina prošlog vijeka u Njujorku. Ona je bila mlada heroina panka, a on mračni vitez fotografije, za kog se govorilo da je bio ljepši čak i od Morisona (Jim Morisson). Od cimera su brzo stigli do ljubavnika, a zatim do dugogodišnjih prijatelja.

Njihova “veza” nije potrajala zbog Robertovog burnog života. Ali, to ga nije spriječilo da nju i dalje gleda kao svoju omiljenu muzu. Patti je često pozirala za njega, a on je kreirao portrete za omote njenih ploča. Robert je bio kontroverzna ličnost i biseksulac koji je na kraju umro od komplikacija uzrokovanih HIV-om, 1989. godine.

Amanda Lepore (1967-)

Poznata po to tome što je bila jedna od osnivača grupe “Club Kids”, a i po tome što je rođena kao dečak. U srednjoj školi, još kao tinejdžer, odlučila je da promijeni svoj pol.

Fotograf Dejvid Lašapel (David LaChapelle) je zapazio svoju buduću muzu na jednoj proslavi u Njujorku, u poznatom Bowery baru, 2000. godine. Amandino lice je iskoristio kako bi vodio svoje pop art kampanje i ona u međuvremenu postaje najpoznatije lice andergraunda.

Osim za Lašapela, pozirala je i za Terija Ričardsona (Terry Richardson) i Rubena van Šalma (Ruben van Schalm), te se pojavljivala u brojnim spotovima izvođača kao što su Elton Džon (Elton John) i The Dandy Wahols.

Edie Sedgwick (1943-1971)

Najpoznatija zvijezda andergraund filmova koje je režirao Endi Vorhol. Edi (Edie Sedgwick) u svojim ranim dvadesetim godinama upozanje Vorhola, u jednoj galeriji u Njujorku, i između njih nastaje instant konekcija. Počinju da provode vrijeme zajedno, rade na filmu, fotografiji, promociji.

Endi i Edi su bili tandem. Njemu je odgovorala pozicija iz koje je ona poticala, iz razloga što je on bio sušta suprotnost. Edi prekida saradnju 1965-1966, jer nije dobijala honorar od svih filmova, koji su bili izuzetno popularni. Potom vodi bitku sa heroinom sve do svoje smrti, 1971. godine.

 

Marilyn Monroe (1926-1962)

Mentalno nestabilna, krhka individua, koja je izmislila lik koji su ljudi zavoljeli. Gledali su je kako nestaje pred kamerom, pred širokim auditorijumom. Prelijepa, jedinstvena žena, koja je morala da plati cijenu.

Bila je svačija muza, svi su je voljeli jednako, divili se njenoj ljepoti, iskrenosti – od najvećih fotografa tog vremena do pop umetnika kao što su Endi Vorhol i Ričard Hamilton (Richard Hamilton). Bila je najveća zvijezda pedesetih godina prošlog vijeka, seks simobol koji je bio potcijenjen u većini slučajeva i izložen smijehu.

“Šta nosim u krevetu? Pa, Chanel br. 5, naravno”.