Na zahtjev Kancelarije evropskog javnog tužioca (EPPO) podgorički Viši sud blokirao je vilu u tivatskom naselju Bogišići i prizemnu zgradu sa podrumom u istom gradu, koje su u vlasništu češkog državljanina, doktora medicine Pavela Budinskog (66).

Budinski je bivši zamjenik direktora praške Univerzitetske bolnice Motol, najveće medicinske ustanove u toj zemlji, a sumnjiče ga da je dio grupe koja je optužena za korupciju, prevaru sa subvencijama, nanošenje štete finansijskim interesima EU i pranje novca.

Njemu su blokirane i akcije u kompaniji ACROS MB, koja je registrovana u Tivtu.

„…Čiji je osnivač, ovlašćeni zastupnik i izvršni direktor Pavel Budinski, jer postoji osnovana sumnja da je navedena imovina stečena kriminalnom djelatnošću”, objašnjeno je u odluci suda.

U tivatskom naselju taj češki državljanin posjeduje imovinu ukupne površine 648 kvadratnih metara.

Glavni objekat predstavlja jednospratnu porodičnu stambenu zgradu sa podrumom, izgrađenu 2002. godine, površine 210 kvadrata. U okviru iste zgrade Budinski posjeduje stan u podrumu sa dvije sobe, površine 109 kvadrata, garažu u prizemlju (36 kvadrata), te dva dvosobna stana – jedan u prizemlju (110 kvadrata) i drugi u potkrovlju (65 kvadrata).

Javne nabavke pod lupom

Na istoj parceli nalazi se i pomoćna zgrada iz 2003. godine, površine 54 kvadrata, koja takođe sadrži dva jednosobna stambena prostora, jedan u podrumu (34 kvadrata) i drugi u prizemlju (30 kvadrata).

Sva imovina 2022. godine upisana je kao 1/1 vlasništvo Budinskog.

Akcija u kojoj je Budinski hapšen izvedena je u februaru, a tužioci EU tada su istakli da je nanijeta velika šteta finansijskim interesima Evropske unije, koja bi mogla da premaši 160 miliona eura.

Tada je obznanjeno i da visoke zvaničnike bolnice, poput direktora Miloslava Ludvika, bivšeg ministra zdravlja Češke, optužuju da su sistematski zloupotrebljavali postupke javnih nabavki kako bi obezbijedili nezakonitu finansijsku korist iz ugovora koje je dodjeljivala bolnica.

Prema podacima iz istrage Ludvik i njegov zamjenik Pavel Budinski od svakog ugovora koji bi bolnica sa nekim sklopila dobijali su po nekoliko procenata pa se, navodno, vrijednost mita mjeri stotinama hiljada eura.

Odluku da se Budinskom blokira imovina u Crnoj Gori donio je sudija za istragu Višeg suda u Podgorici Goran Šćepanović, saznaju Vijesti.

Prema sudskoj dokumentaciji on je odlučivao u postupku međunarodne pravne pomoći u krivičnim stvarima, po zamolnici Kancelarije evropskog javnog tužioca u Češkoj, a povodom krivičnog postupka koji se vodi pred policijskim organom Nacionalnog štaba za borbu protiv organizovanog kriminala tamošnje policije.

Objašnjeno je da se Budinskom i ostalima na teret stavlja da su počinili krivična djela dotacijska prevara, nanošenje štete finansijskim interesima EU, primanje mita, neposredno davanje mita i kriminalna legalizacija prihoda stečenih kriminalnom djelatnošću.

Početkom marta EPPO je, kroz zahtjev za međunarodnu pravnu pomoć, od Crne Gore zatražio privremeno blokiranje imovine Budinskog u našoj državi.

“Specijalno državno tužilaštvo je svojim prijedlogom Ktr-S.br. 192/25 i Kmp-S.br. 75/25 od 8. 4. 2025. godine, a koji je primljen u sud dana 8. 4. 2025. godine u 10.05 časova, predložilo izdavanje privremene mjere iz dispozitiva ovog rješenja, obrazlažući svoj prijedlog činjenicom da je Kancelarija evropskog javnog tužioca u Češkoj Republici zamolnicom za pružanje međunarodne pravne pomoći u krivičnim stvarima broj 1.000821/2024 od 4. 3. 2025. godine, koju su Specijalom državnom tužilaštvu dana 25. 03. 2025. godine, istovremeno dostavili Ministarstvo pravde Crne Gore i državna tužiteljka Višeg državnog tužilaštva u Podgorici Ana Radović u svojstvu kontakt osobe Kancelarije evropskog javnog tužioca, na osnovu Radnog sporazuma o saradnji”, piše u obrazloženju rješenja koje potpisuje sudija Goran Šćepanović.

Manipulisali ugovorima

Pavel Budinski je bivši zamjenik direktora Univerzitetske bolnice Motol u Pragu, najveće bolničke ustanove u Češkoj Republici. U februaru 2025. godine uhapšen je u okviru velike antikorupcijske istrage koju je predvodila EPPO, u saradnji sa češkom policijom. Istraga je obuhvatila 22 osobe, uključujući Budinskog, zbog sumnje u korupciju, zloupotrebu subvencija, pranje novca i nanošenje štete finansijskim interesima Evropske unije.

Prema navodima EPPO-a, BudinskI i ostali osumnjičeni su sistematski zloupotrebljavali postupke javnih nabavki, tražeći i pružajući nezakonite finansijske koristi prilikom realizacije ugovora za projekte finansirane ili sufinansirane iz fondova EU, uključujući Nacionalni plan oporavka Češke i Evropski fond za koheziju. Ukupna vrijednost spornih projekata prelazi 160 miliona eura (oko 4 milijarde čeških kruna).

Jedan od ključnih projekata pod istragom je rekonstrukcija tzv. Plavog paviljona i izgradnja onkološkog centra vrijednog 120 miliona eura, koji je bio dio češkog Nacionalnog ekonomskog plana oporavka. Osumnjičeni su navodno manipulisali ugovorima i uzimali provizije od nekoliko procenata po ugovoru, akumulirajući mito u iznosima od stotina hiljada eura.

Kako bi prikupili dodatne dokaze, više od 350 policajaca krajem februara izvršilo je 46 pretresa širom Češke, uključujući bolnicu, poslovne prostore i jednu advokatsku kancelariju.

Protiv 16 osumnjičenih podignute su optužnice zbog korupcije, prevare u vezi sa subvencijama, nanošenja štete finansijskim interesima EU i pranja novca (svaki osumnjičeni je optužen u skladu sa sopstvenim učešćem). Istraga i pretresi sprovedeni su uz podršku Nacionalne centralne jedinice za borbu protiv organizovanog kriminala Policije Češke i njenog Odreda za brzu intervenciju.

EPPO je nezavisno javno tužilaštvo Evropske unije, a ta Kancelarija odgovorna je za istraživanje, gonjenje i izvođenje pred sud počinilaca krivičnih djela protiv finansijskih interesa EU.