Takozvani “oslobodioci” koji su slavodobitno preuzeli vlast nakon 30. avgusta, obećavali su izgradnju jakih institucija, oslobađanje pravosuđa i preokret ka istinskoj vladavini prava. Danas, pet godina kasnije, izvještaj Freedom House-a nedvosmisleno potvrđuje suprotno: institucije su slabije nego ikada, pravna država urušena, partijska zapšljavanja i nepotizam u punom cvatu, a politička scena zaglavljena u neprekidnim krizama.
Umjesto demokratije, građani su dobili ustavni haos, paralizovan parlament, sukobe frakcija i klijentelističke mreže koje guše svaku reformu. Parlamentarne većine nakon 30. avgusta su umjesto poboljšanja i napretka donijele urušavanje sistema.CRNA GORA U ZAČARANOM KRUGU
Freedom House trenutno opisuje Crnu Goru kao “cyclical hybrid”, politički sistem koji kruži između demokratskih i autoritarnih obrazaca, bez ikakve konsolidacije. Vlade se smjenjuju, ali suština ostaje ista: institucije su taoci političkih interesa, korupcija cvjeta, a lokalne samouprave su disfunkcionalne i u pojedinim slučajevima blokirane.
Najavljivane revolucionarne promjene iz 2020. nisu donijele revoluciju u institucijama. One su sada potpuno postale podložne partijskom uticaju i političkoj trgovini.
IMITACIJA I ODSUSTVO STVARNIH REFORMI
Ukupan rejting Crne Gore u drugom izvještaju Freedom in the World za 2025. iznosi 69 poeona od mogućih 100 – status “polu-slobodna”, dok su politička prava ocijenjena su sa 27 od 40, a građanske slobode sa 42 poena od maksimalnih 60.
Freedom house navodi, da korupcija i dalje razjeda sistem, dok pravosuđe ostaje neefikasno i zarobljeno. Reforme koje su najavljene ostale su nedosljedne, pa iako je sprovođenje popisa urađeno po traženim standardima, u ostalim sferama reforme su zakazale ili bile jednostavno nedovoljno sprovedene.
Zbog ovoga, Crna Gora, uprkos epitetima da je predvodnik EU integracija u regionu, prema ocjeni Freedom House je ostala u društvu Srbije, Bosne i Sjeverne Makedonije, država koje već godinama tapkaju u mjestu između demokratije i autoritarizma.
Preporučeno
Nakon pet godina “oslobodilaca”, jasno je da Crna Gora nije dobila ni oslobođene institucije, ni jaču demokratiju. Dobila je hibridni režim, koji klizi u autokratiju, sistem u kojem građani imaju pravo glasa, ali njihova volja biva stalno ponižavana političkim igrama i trgovinom.
Video