Studija sugeriše da vještačko svijetlo tokom noćnih sati remeti uobičajene reakcije organizma na stres, što može dovesti do hroničnih upala. Izvor svjetlosti koji dopire do spavaće sobe može poticati iz drugih prostorija u stanu ili sa ulice. Zbog toga stručnjaci preporučuju smanjenje nepotrebne rasvjete u gradovima i domovima kako bi se zaštitilo kardiovaskularno zdravlje.
Noćno svijetlo i zdravlje srcaIstraživači su vještačko svijetlo tokom noći nazvali i noćnim svjetlosnim zagađenjem, koje je gotovo neizbježno u savremenim urbanim sredinama.
Ovaj rad, prvi te vrste, kombinovao je CT snimanje mozga i PET skeniranje koje bilježi metaboličke procese u ćeliji, kako bi se istražio biološki put koji može povezati noćnu osvijetljenost sa kardiovaskularnim rizikom.
„Znamo da faktori životne sredine, poput zagađenja vazduha i buke, mogu dovesti do srčanih oboljenja tako što izazivaju stres koji utiče na naše nerve i krvne sudove. Svjetlosno zagađenje je danas uobičajena pojava; međutim, ne znamo mnogo o tome kako utiče na srce“, naglašava viši autor studije, dr Šejdi Abohašem, predavač na Medicinskom fakultetu Harvard u Bostonu.
Svi učesnici su imali isto kombinovano skeniranje pozitronskom emisionom tomografijom/kompjuterizovanom tomografijom (PET/CT). Ova studija u kojoj je ispitivano 450 odraslih obuhvatila je samo subjekte bez srčanih oboljenja i bez aktivnog raka. „Ovo je rutinski test snimanja u našoj bolnici“, napominje dr Abohašem. „Korišćenje obje tehnike snimanja zajedno omogućava mjerenje aktivnosti stresa mozga i arterijske upale u jednom skeniranju.“
Veća izloženost svijetlu – veći rizik
Ljudi koji su tokom noćnih sati bili izloženi vještačkom svijetlu imali su veću moždanu aktivnost, povećan nivo stresa, zapaljenje krvnih sudova i veći rizik od ozbiljnih srčanih problema. Što je duže i intenzivnije izlaganje vještačkom svijetlu tokom noći, to je veći rizik od razvoja srčanih bolesti.
Rizici povezani sa zdravljem srca bili su izraženiji kod učesnika koji su živjeli u područjima sa dodatnim socijalnim ili ekološkim stresom, kao što je velika saobraćajna buka.
Tokom desetogodišnjeg perioda praćenja, 17 odsto učesnika razvilo je ozbiljne srčane probleme.
„Istraživanja su pokazala linearnu vezu između izlaganja noćnom svijetlu i rizika od srčanih bolesti: što je veća izloženost svijetlu tokom noći, to je veći rizik. Čak su i umjerena povećanja nivoa noćnog svijetla bila povezana s većim stresom u mozgu i arterijama. Kada mozak percipira stres, aktivira signale koji mogu izazvati imunološki odgovor i zapaljenje krvnih sudova“, naveli su istraživači.
U spavaćoj sobi svaki izvor svjetlosti štetan je po zdravlje
Stručnjaci predlažu da se u gradovima smanji uticaj vještačkog svijetla tokom noći – da se ulične svjetiljke opreme zaštitnim maskama i da se koriste svijetla sa senzorima za pokret. U svom domu, ljudi mogu sami da regulišu i ograniče količinu i izvor svjetlosti tokom noćnih sati.
Preporučuje se da se u spavaćim sobama smanji izvor svjetlosti i izbjegava upotreba ekrana, kao što su televizori, računari i mobilni uređaji.
Cirkadijalni ritam
Američko udruženje za srce objavilo je studiju o ulozi cirkadijalnog ritma u kardiometaboličkom zdravlju i riziku od bolesti. U njoj se navodi da je svjetlosno zagađenje jedan od glavnih faktora koji remete unutrašnje tjelesne časovnike, mogu potisnuti lučenje melatonina, odložiti početak sna i povećati rizik od kardiovaskularnih bolesti.
Preporučeno
Studija ima brojne prednosti, među kojima je upotreba najsavremenijih PET/CT snimaka za mjerenje moždanog stresa i zapaljenja arterija, u kombinaciji sa satelitskim podacima o svjetlosti i dugoročnim praćenjem učesnika. Ipak, istraživanje ima i ograničenja, jer je riječ o opservacionoj studiji, a uzorak je bio ograničen na dio populacije koji je liječen u bolničkim kompleksima.
Video