Ovo istraživanje pokazalo je da je broj milionera u našoj zemlji porastao za nevjerovatnih 124 odsto u posljednjih deset godina. Tragom ove priče portal Bankar istražuje šta su glavni aduti Crne Gore kao investicione destinacije.
Biznis okruženje sazrelo za nove investicije
Kao razloge istorijskog priliva milionera u Crnu Goru, Henley & Partners u izvještaju navode: program državljanstva za investitore (2019–2022), niske stope poreza, izlaz na Jadransko more, ali i najave skorog pristupanja Evropskoj uniji.IT stručnjak i bivši viši menadžer u kompaniji Google Inc., Bredli Horovic, za Bankar kaže da Crna Gora ima sve preduslove da bude atraktivna destinacija za strane investitore. Prema njegovim riječima, naša zemlja pokazuje jasan napredak u razvoju tržišta i poslovne klime, sa sve većom zrelošću ekonomskog okruženja i mogućnostima koje se mogu njegovati i kratkoročno i dugoročno.
“Posebno je ohrabrujuće postojanje programa koji promovišu inovacije i investicije u ranoj fazi, jer investitorima nude šansu da uđu na tržište dok se ono još uvijek širi. Crna Gora ima talenat, odlučnost i sve prave uslove za izgradnju značajnog tržišta i trebalo bi da bude ‘na radaru’ investitora širom svijeta”, ističe Horovic.
Dodatna privlačnost Crne Gore, kaže on, leži u prirodnim ljepotama zemlje, gostoprimstvu i toplini njenih ljudi, napominjući da je to idealno mjesto za život i rad, što je takođe važan faktor za privlačenje međunarodnog kapitala i stručnjaka.
Prednosti za visokotehnološke kompanije
Sa njim je saglasan i doktor elektrotehničkih nauka, predsjednik i izvršni direktor kompanije Azoteq, Frederik Dž. Bruver, koji kaže da Crnu Goru čine atraktivnom lokacijom za osnivanje, na primjer, visokotehnološke kompanije.
“Kratkoročna korist ogleda se u troškovima koji su znatno niži od onih u razvijenijim zemljama Zapadne Evrope i SAD-a, a istovremeno postoji i veliki broj obrazovanih i talentovanih diplomaca Univerziteta Crne Gore, što je veoma pozitivan faktor. Za potrebe Azoteqovih operacija, posebno nam se izdvajaju kandidati s magistarskog programa Elektrotehničkog fakulteta, s kojima smo uspostavili i direktnu saradnju”, napominje Bruver.
Pored toga, u njegovoj kompaniji koriste podršku institucija poput Inovacionog fonda Crne Gore i Naučno-tehnološkog parka, gdje imaju lokalnu kancelariju. Srednjoročne koristi proističu iz ubrzanih reformi koje Vlada sprovodi kako bi Crnu Goru učinila privlačnijom za poslovanje, kao i iz relativno centralne pozicije u Evropi – letovi ka istoku i zapadu su prilično kratki, iako još uvijek nema dovoljno direktnih linija.
“Dugoročno gledano, postoji i prednost u tome što kompanija koja ulaže može imati stvaran uticaj zahvaljujući maloj veličini populacije. To znači da, dok srednje velika kompanija nema realan uticaj u državama poput Njemačke ili Velike Britanije, u Crnoj Gori je moguće bliže sarađivati s institucijama i ostvariti pozitivan doprinos, na primjer, u kreiranju univerzitetskih nastavnih programa ili u naučno-industrijskim investicijama”, naglašava Bruver.
U srednjoročnom i dugoročnom periodu tu spada i ulazak Crne Gore u Evropsku uniju, što će je učiniti još privlačnijom destinacijom za kvalifikovane profesionalce, a naročito za zadržavanje najboljih i najtalentovanijih kadrova iz Crne Gore – u Crnoj Gori.
Britanski milioneri traže alternativu
Prema posljednjem izvještaju Henley & Partnersa, predviđa se da će Velika Britanija izgubiti čak 16.500 milionera. Piter Ferinjo iz ove kompanije kaže da su višestruki razlozi za ovakvo ponašanje bogataša kada je ta zemlja u pitanju. Nakon političkog haosa izazvanog Bregzitom, objašnjava, da Velika Britanija više nije logično sjedište za neevropljane dok borave u Evropi. Tako su, na primjer, američke banke povećale broj zaposlenih koji odlaze u Pariz, Amsterdam ili Frankfurt, a koji bi se inače bazirali u Londonu.
“Oni koji su već bili tamo svjedočili su postepenom ukidanju poreskih pogodnosti, a dvovjekovni režim ‘non-domicile’, koji je omogućavao stranim državljanima da ne plaćaju porez na prihode ostvarene van Velike Britanije, polako je ukidan tokom posljednjih deset godina, dok nije sasvim ukinut”, napominje Piter Ferinjo.
Nakon što su strani državljani počeli da razmatraju odlazak, objašnjava, povećanje poreza zabrinulo je i državljane Velike Britanije. Ta zemlja, ističe Ferinjo, nedovoljno je ulagala u javne usluge tokom 14 godina prethodne vlade.
“Nova vlada izabrana je da poboljša te usluge – što se mora platiti. Kada su obećali da neće povećavati poreze ‘radnim ljudima’, oni koji više zarađuju očekuju da će snositi teret toga, pa i traže bolja mjesta za život”, pojašnjava Ferinjo.
Crna Gora Britancima nije bila na vrhu liste mjesta za investiranje, dodaje Ferinjo, ali budući da vole mediteranski način života, možda će se situacija promijeniti posebno kada budu imali priliku da povrate pristup EU.
Od vidljivosti do prepoznavanja
Preporučeno
Crna Gora ulazi u fazu u kojoj veličina prestaje da bude mana, a postaje prednost. Spoj lakšeg poreskog okvira, rastućeg inovacionog ekosistema i geografske blizine EU otvara prostor da strane kompanije ovdje prave proizvode, kadrove i iskorake – ne samo profit. Ako država sprovede reforme, poveže univerzitete s privredom, „radar“ globalnih investitora više neće samo bilježiti Crnu Goru – već će je ciljati.
Video