Gostujući u „24 sata“ na Televiziji E, Prekić je komentarisao nedavno polaganje vijenaca u Sloveniji, kojim je, kako kaže, „grupa okupljena oko Mandića pokušala da cijeli Drugi svjetski rat svede na sedam dana, od 8. do 15. maja 1945. godine.“
– Pokušavaju da afirmišu narativ o tome da su svi činili zločine, da nema pozitivnih i negativnih likova u Drugom svjetskom ratu i da promovišu poznatu tezu o bratoubilačkom ratu – rekao je Prekić.Istoričar ukazuje i na promjenu narativa koju promovišu predstavnici crkve i političkih elita.
– Dva nova mitropolita više ne koriste termin četnici, već govore o ‘kraljevoj vojsci u otadžbini’. To je pokušaj da se ratni zločinci predstave kao legitimna vojna formacija, što je u potpunosti netačno. Kralj Petar II Karađorđević je još u septembru 1944. naredio svim rodoljubima da se priključe Narodnooslobodilačkoj borbi. Dakle, njihova priča ne stoji – istakao je Prekić.
On navodi da je riječ o nespretnom pokušaju istorijskog revizionizma, koji pokušava da umanji zločine i prikrije saradnju pojedinih formacija sa okupatorom.
– Niko ne negira da među stradalima nije bilo i nevinih žrtava, ali većina su bili ljudi koji su aktivno sarađivali sa nacističkom Njemačkom i fašističkom Italijom. Kada su se pred kraj rata pokušali predati zapadnim saveznicima, rečeno im je da to mogu učiniti jedino legalnoj vojsci – Narodnooslobodilačkoj vojsci Jugoslavije, što su odbili i time postali legitimna vojna meta – objasnio je on.
Prekić posebno upozorava na opasno jedinstvo Crkve i politike u revizionističkim narativima:
– To je realizacija strateških dokumenata Vlade Srbije, gdje Srpska pravoslavna crkva ima važnu ulogu. To nije slučajnost, to je koordinisana akcija. Ključno pitanje je – zašto se 2025. godine Crnoj Gori kao alternativa nudi politika etničkog čišćenja, fašizma i ratnih zločina?- istiće istoričar.
Posebno je, kaže, zabrinjavajuće što Crkva uzima učešće u revizionističkim aktivnostima, „navodno iskazujući brigu za žrtve.“
– Da su zaista zabrinuti za žrtve, parastose bi držali onima koje su ti isti ljudi ubijali širom Crne Gore, a ne onima koji su bili egzekutori- kazao je Prekić.
Prema njegovim riječima, cilj svega je jasan – izjednačiti četnički pokret sa antifašističkim, relativizovati istoriju i redefinisati identitet.
– Zaboravlja se osnovna činjenica – ko je započeo rat? Ko je napao partizane u Užičkoj republici? Imamo potvrđene istorijske istine, pa ostaje nejasno zašto neko, 80 godina kasnije, ima potrebu da ratne zločince pretvara u heroje, iako Crna Gora ima toliko slavnih momenata iz svoje istorije – kazao je on.
Na kraju, Prekić upozorava da ne očekuje institucionalnu reakciju jer, kako kaže, cilj revizionizma je politički jasno postavljen.
Preporučeno
– Na pojedincima iz prosrpskog političkog bloka je odgovornost da se ograde od ovakvih pokušaja – zaključio je Prekić.
Video