Veliki italijanski kompozitor Đakomo Pučini (1858-1924) svoju čuvenu operu “Madame Butterfly” posvetio je kraljici Jeleni Savojskoj (1873—1952) crnogorskoj princezi i pretposljednjoj kraljici Italije.
Opera je premijerno izvedena 1904. u milanskoj Skali u dva čina.
Veoma atraktivna po tematici, prostoru i kulturi u kojoj se radnja dešava, privlačne i bogate kasnoromantičarske muzike sa egzotičnim, istočnjačkim primjesama, ova tragična opera je jedna od najradije izvođenih, najradije slušanih i gledanih u 20. vijeku.
{youtube}JELAt-DMGmQ{/youtube}
Pučini je komponovao 1904, nakon boravka u Londonu gdje je imao priliku da vidi istoimenu pozorišnu predstavu po noveli Džona Lutera Longa (koju je za scenu adaptirao Dejvid Belasko). Pregovori su odmah počeli i ubrzo su i libreto, pa i cijela opera, bili gotovi. Zanimljivo je da su na premijeri u milanskoj Skali kompozitora nemilosrdno izviždali, rugajući se i pjevačima (sopranu koja je tumačila naslovnu ulogu neko iz publike je doviknuo, zbog njene lepršave haljine, da li je trudna). Ovako neotesana reakcija, iako je potpuno snuždila Pučinija, pokazala se apsolutno prenagljenom; već šest mjeseci kasnije opera je trijumfovala. U Americi je naročito dočekana s oduševljenjem.
Uprkos tome što je protagonistkinja japanska gejša, veze između života naše Jelene i nekih motiva u operi bi mogle biti dvije.
Preporučeno
Prvo, promjena religije u ljubavnom kontekstu. Drugo, Jelena je slično ocu, a i svojim precima Petrovićima, pisala pjesme.
Popularnost opere “Madame Butterfly” traje sve do danas, a sajt ‘Operabase’ ju je rangirao kao 4. najizvođeniju operu na svijetu.
Ovo samo je jedna od mnogih zanimljivosti iz izuzetno bogatog života po mnogima najljepše evropske kraljice koja je živjela skromno i požrtvovano. Ostala je zapamćena kao nenametljiva, stidljiva i uzdržana osoba, sa puno obzira prema drugima.
Najsrećnija je bila ako bi druge obradovala, spašavala nemoćne, liječila bolesne, davala siromašnima. Poznato je da je sav novac, koji joj je kralj davao za lične potrebe, trošila na bolesne, stare, samohrane roditelje, a najviše na nejaku i nezbrinutu djecu.
Kada je zemljotres razrušio grad Mesinu, kralj i kraljica su rizikujući svoje živote, proveli više od 20 dana na trusnom području, pomažući ljudima. Kraljica je vješto pomagala ranjenima, svojim rukama ublažavala patnje stradalima.
Sama je opremila bolnicu sa 250 kreveta, a svoju djecu je od malena učila da budu humana.
Lijepa Jelena postala je jedna od najomiljenijih ličnosti u porodici Savoja i čitavoj Italiji, a stanovnici su djevojčicama često davali njeno ime.
O njenoj popularnosti svjedoči i klinika “Kraljica Jelena”, koja je osnovana njenim dobrovoljnim prilogom, 1933. godine, kao i Veliki institut za liječenje raka, koji i danas nosi njeno ime.
Zbog zasluga na polju medicine, dobila je počasnu diplomu medicine i hirurgije Rimskog univerziteta. Edvard Sedmi od Engleske odlikovao je zlatnom medaljom britanskog kraljevskog Crvenog krsta, bivši njemački car Vilhelm poslao joj je Veliku zvijezdu kraljice Luize, Alfonso Trinaesti od Španije orden reda Dobročinstva, ruska carica Katarina orden Crvenog krsta, srpski kralj Petar Karađorđević krst svetog Save…
Zasluge Jelene Savojske za italijanski narod bile su tolike da je katolički biskup Rišar iz Monpeljea inicirao da se proglasi za sveticu.
Video