Vitruvijev čovjek je svjetski poznati crtež koji je nacrtao Leonardo da Vinčiiz oko 1487. godine. Uz crtež se nalaze i bilješke temeljene na djelu slavnog starorimskog arhitekte Vitruvija. Izveden je tušem i perom na papiru, a prikazuje figuru muškarca u dva polažaja koji se preklapaju, s raširenim rukama (u jednoj) i raširenim rukama i nogama (u drugoj), dok su oko njih opisani kružnica i kvadrat. Crtež i tekst se ponekad nazivaju Zakonom proporcija ili, rieđe, Proporcijama čovieka. Čuva se u Galleriji dell'Accademia u Veneciji i, poput većine radova na papiru, prikazuje se samo povremeno. Kod Vitruvijevog čovieka tijelo treba da je sedam puta duže od glave. Crtež pripada epohi humanizma.

Prema Leonardu važe sljedeće proporcije:

dlan je širok koliko i 4 prsta

stopalo treba da je dugačko koliko i 4 dlana

razdaljina između brade i vrha glave iznosi 1/8 čovjekove visine

dužina šake je 1/10 čovjekove visine

dužina uva je 1/3 dužine lica

visina čoveka iznosi 4 koraka (tj. 24 dlana)

dužina čovjekovih raširenih ruku (raspon ruku) jednak je njegovoj visini

razmak između početka kose na čelu i dna brade jeste 1/10 čovjekove visine

razmak između dna vrata i do početka kose iznosi 1/6 čovjekove visine

maksimalna širina ramena iznosi 1/4 čovjekove visine

razmak između sredine prsa do vrha glave iznosi 1/4 čovjekove visine

razmak od lakta do vrha šake iznosi 1/4 čovjekove visine

razmak od lakta do pazuha iznosi 1/8 čovjekove visine

razmak između dna brade i nosa iznosi 1/3 visine glave

razmak između početka kose i obrva iznosi 1/3 dužine lica

dužina čovjekovog stopala iznosi 1/6 njegove visine

Proporcije Vitruvijevog čovjeka

Istorija crteža

Crtež se nalazio u kolekciji Đuzepea Bosija koji ga je ubacio u svoju monografiju o Leonardovoj Tajnoj večeri. Sljedeće godine odvojio je dio monografije koji se odnosio na Vitruvijevog čovjeka i objavio ga kao Delle opinioni di Leonardo da Vinci intorno alla simmetria de Corpi Umani („Mišljenja Leonarda da Vinčija o simetričnosti ljudskog tijela”) (1811.). Nakon Bossijeve smrti 1815. godine, Vitruvijev čovjek je došao u posjed Gallerije dell'Accademia, zajedno s većinom Leonardovih crteža. Ovo djelo je bilo podstrek mnogim velikim umjetnicima između ostalog i velikom njemačkom slikaru Albrehtu Direru. U Londonu se nalazi trodimenzionalni prikaz ovog crteža.