Kako je navedeno, svečanosti su prisustvovale porodice palih boraca i zainteresovani građani koji baštine vrijednosti antifašističke borbe.
Nakon polaganja cvijeća sve prisutne delegacije pozdravio je domaćin ovog skupa, Veselin Rudović, predsjednik OBNOR-a 1941-1945 Cetinje, koji je između ostalog istakao: “Evo nas ponovo tu na Košćelama đe je tog 15. jula 1941. grupa gerilaca iz ovih krajeva Ljubotinja i Ceklina pod komandam kapetana Jakova Kusovca i političkog rukovodioca KPJ Mila Lubarde uspjela da zaustavi motorizovani italijanski bataljon divizije Mesima sa preko 800 vojnika, koji se kretao iz pravca Rijeke Crnojević prema Cetinju. Upravo ovdje su ih sačekali i nanijeli najveći poraz fašistima u porobljenoj Evropi do tada.”Rudović je iskoristio priliku da se zahvali predsjedniku SOBNOR-a Crne Gore Radojici Radojeviću na prisustvu ovom skupu, potpredsjedniku Ljubenku Boroviću, sekretarki Radmili Čagorović i svim prisutnim delegacijama.
Skupu se obratio predsjednik SOBNOR-a Crne Gore Radojica Radojević, koji je takođe pozdravio prisutne i istakao:
“Danas nas dijeli 84. godina od 13. jula 1941. godine kada su u rano jutro 13. jula 1941. godine pukle prve oslobodilačke puške na Virpazaru, Košćelama, Mišićima, Brajićima, Čevu i otpočeo je širom Crne Gore oružani ustanak. Za nekoliko dana se pod oružjem našlo 32.000 boraca koji su oslobodili skoro čitavu Crnu Goru, sem nekoliko gradova koji su bili pod opsadom. Već tokom prvog dana ustanka oslobođena su mjesta Virpazar, Čevo, Rijeka Crnojevića i dio primorja od Miločera do Sutomora. U velikom dijelu Crne Gore, gerilske borbe su tokom 14, 15. i 16. jula prerasle u opštenarodni ustanak. Pravi biser našeg ustanka je pobjeda ovdje na Košćelama u razbuktaloj ustaničkoj vatri, 15. jula 1941. godine, gdje su gerilski odredi iz Gornjeg Ceklina i Ljubotinja do nogu potukli motorizovani bataljon italijanske divizije Mesina. Gerilci su bili naoružani puškama i samo jednim mitraljezom, sa malom količinom bombi i municije.
Na ovom mjestu mala grupa ustanika nanijela je katastrofalan poraz okupatoru. U žestokom okršaju koji je trajao oko 8 časova, italijanskim dobro naoružanim jedinicama ustanici su nanijeli teške gubitke. Uništen je gotovo čitav bataljon od oko 800 vojnika. Bilans ove značajne bitke bio je: preko 70 mrtvih neprijateljskih vojnika i oko 700 zarobljenih, od kojih je 110 bilo teško ranjenih, dok je sa lakše zadobijenim ranama bilo oko 300 Italijana.”
Radojević je istakao da na strani partizanskih gerilaca, kojih je ukupno bilo oko 110, računajući u tu cifru i one koji su samoinicijativno priskočili u pomoć u toku same borbe, kao i jedan broj seljaka koji su donosili municiju, nije na sreću bilo žrtava, izuzev što je jedan gerilac lakše ranjen, što zvuči upravo nevjerovatno.
Naveo je da je to bila jedna od najslavnijih bitaka ne samo u julskom ustanku crnogorskog naroda, nego i uopšte jedna od najslavnijih borbi oslobodilačkog rata naroda i narodnosti Jugoslavije u periodu od 1941 do 1945.
“Ustanak i sve njegove bitke su bile velike, a posebno bitka ovdje na Košćelama bila je pravi svetionik koji je obasjao tada porobljenu Evropu.”
Obilježavajući danas ovaj značajan datum, kako navodi Radojević, sa ovog časnog i ponosnog mjesta glasno ističe:
“Nećemo dopustiti unižavanje i prekrajanje istorije NOR-a, herojskih događaja, ličnosti i tekovina antifašizma, usprotivićemo se napadima i skrnavljenju spomenika podignutim borcima i antifašistima koji su donijeli slobodu i mir, a ugradili sebe u istoriju svjetske antifašističke borbe. U tom smislu, oštro dižemo glas i izražavamo neslaganje sa svim onim grupama i pojedincima koji veličaju oživotvorivanje revanšizma i fašizma. Neka je slava herojima i slobodarima Trinajestojulskih ustanika i poginulim borcima i herojima ovog slobodarskog kraja. Njima pripada slava i nezaborav, a uvaženim porodicama i rodbini ostaje na ponos što su ih takve imali. Sa tom željom vas sve pozdravljam uz zahvalnost našoj boračkoj organizaciji i našem predsjedniku Veselinu Rudoviću sa saradnicima, na uvijek srdačnom dočeku ovdje u Košćelama i Ljubotinju, sa iskrenom željom da i u narednom periodu sprovodimo ove časne ideje i tekovine, za koje su živote dali najbolji sinovi i kćeri naše domovine.”
Prisutne delegacije su položile vijenac na spomenik palim borcima u Ljubotinju, na kojem su uklesana imena 281 poginulog borca sa Ljubotinja i sedam narodnih heroja.
Preporučeno
Nakon svečanosti, mještani ovog kraja i OBNOR-a 1941-1945 Cetinje za sve prisutne su priredili koktel i druženje, zaključeno je u saopštenju.
Video