Tokom redovnog monitoringa Nikšićkih akumulacija, koji Centar za zaštitu i proučavanje ptica sprovodi u okviru svojih volonterskih aktivnosti, protekle nedjelje, registrovane su dvije crne rode.
“Crne rode inače pripadaju redu skrovitih i stidljivih vrsta, koje se rijetko gledaju, pa samim tim nismo krili oduševljenje kad samo ih primijetili u blizini Slanog jezera.”, naveli su i CZIP-a.
Crne rode su posljednji put evidentirane 2002. godine, u okolini Ulcinja u ljetnjem periodu pa je i procijenjeno da na tom prostoru gnijezdi jedan par.
Najnovije opažanje govori da su u pitanju migracije, koje su ovih dana u punom jeku i kod drugih vrsta koje će zimu provesti u Africi, ili na Mediteranu.
U odnosu na bijele rode, crne rode se razlikuju ne samo po izgledu već i potpuno drugačijem tipu staništa koji naseljavaju.
“Naime, one se gnijezde u starim i gustim šumama u blizini ili u samim močvarama, često blizu većih vodotoka. Gnijezdo prave visoko na drveću, i dosta teško se evidentira, kao i prisustvo samih roda.”, kažu iz CZIP-a.
Crne rode su, kao i bijele, monogamne što znači da se jedan par odlučuje na vjernost tokom čitavog života, odnosno do smrti jednog od njih.
Ugrožene su sječom starih stabala, isušivanjem močvara i regulacijom rječnih sistema.
Imajući u vidu, kako kažu, rjetkost crnih roda u Crnoj Gori, njihovo nedavno hranjenje i odmor na Nikšićkim akumulacijama ukazuje na njihov izuzetan biodiverzitetski značaj, uključujući i dio neurbanizovanog polja.
Bijele rode, kao najbliži rođaci crne rode, ove godine su tokom preleta u većem broju boravile na više lokacija u Crnoj Gori. Najbrojnije su bile u Nikšiću, gdje ih je konstatovano čak 20. Kasnije su primjećene u Pljevljima, Beranama, Rožaju, Podgorici, Igalu, Ulcinju, a nedavno i u Sutomoru.
“Nakon uginuća Perke i Perka u Beranama, Crna gora je ostala bez jedinog gnjezdećeg para, međutim, ove sezeone su na istom gnijezdu boravile dvije mlade ptice, novoformirani par još polno nezreo ali čije uspješno gniježđenje očekujemo naredne godine.”, kažu su iz ove organizacije.
Kuriozitet seobene sezone svakako predstavlja podgorička roda koja od ljeta boravi na rijeci Morači, a posmatrana je u Rogamima, Zagoriču, boravila je i u dvorištu KBC-a, a najčešće se može vidjeti kod kolektora.
“Imajući u vidu da su sve rode već otišle, postoji opravdana bojazan da će poput mnogih roda prošle godine u Evropi, prezimiti u našem glavnom gradu. Kako bi joj obezbijedili sigurno zimovanje i omogućili hranjenje tokom hladnijih mjeseci kada je manje dostupne hrane u prirodi, molimo građane da nam jave tačnu lokaciju na kojoj su primjetili da ova roda noći, jer na taj način možemo poduzeti mjere njene konkretne zaštite.”, kažu iz CZIP-a.
Centar za zaštitu i proučavanje ptica aktivno sprovodi mjere oporavka populacije ove vrste u Crnoj Gori, kroz postavljanje platformi za gnijezda na mjestima gdje su rode boravile ili gnijezdile, a u skladi sa međunardonom praksom i dobrim iskustvom BirdLife International-a.
Ovaj projekat su podržale Elektroprivreda Crne Gore i kompanija CEDIS, dok su se inicijativi na lokalnom nivou pridružile opštine Berane i Bijelo Polje.
Preporučeno
“Svoja zapažanja kretanja podgoričke rode i njenog potencijalnog prenoćišta (stub rasvjete, krov itd.), molimo da javite ornitologu Bojanu Zekoviću na [email protected] ili putem telefona na 069621785.”, naveli su iz CZIP-a.
Video