Do redovnih parlamentarnih izbora u Crnoj Gori ostalo je još godinu i četiri mjeseca. Partije vladajuće koalicije, koju predvodi DPS, shvatile su da nema vremena za gubljenje, pa su, poučene greškama iz prošlosti, krenule u obnovu partijske infrastrukture i podmlađivanje kadra u stranačkim organima. Crnogorska opozicija, ili makar većina partija, nastavlja da tapka u mjestu. Zarobljena u sopstvenoj zamci zvanoj bojkot parlamenta nakon izbora 2016, propuštala je šanse da uzdrma “vječnu vlast”, piše Pobjeda.

Za DPS i njene koalicione partije kampanja je već uveliko počela. Partija koja je u Crnoj Gori na vlasti od uvođenja višestranačja godinama je bila uljuljkana u “mitu” o vlastitoj nepogrešivosti, bezgrešnosti i nepobjedivosti. Nešto u stilu: “kakvi god smo mi oni su još gori i nemaju nikakve šanse”.

Međutim, afere zbog kojih su pred sudovima optuženi, a neki i pravosnažno osuđeni, pojedini istaknuti funkcioneri DPS-a, među kojima su i neki dugogodišnji gradonačelnici, ali i gubitak vlasti na lokalnim izborima u Beranama, Budvi, Kotoru, Rožajama i Plavu upalili su “crveni alarm”.

Već na podgoričkim izborima u maju 2018. mogla se uočiti nova strategija DPS-a. Odluka da izbornu listu predvodi, javnosti do tada kao političar nepoznat, profesor dr Ivan Vuković donijela je ubjedljivu pobjedu i apsolutnu vlast koaliciji koju personifikuje Milo Đukanović. Slično je bilo i u Bijelom Polju, Pljevljima, Danilovgradu, Šavniku, Zabljaku, Baru, Kolašinu i Golubovcima.

Glavni odbor DPS-a početkom aprila raspisao je izbore u opštinskim organizacijama i Odboru Glavnog grada. Lider DPS-a Milo Đukanović tada je poručio da “treba da budu izabrani ljudi sposobni i spremni da se suoče sa izazovima novog vremena” i da se kontinuirano pružanje šanse mladim i obrazovanim ljudima pokazalo kao dobar model. Izborne konferencije, koje su do sada održane, pokazale su da se ove direktive Glavnog odbora, uz dosta tihe opstrukcije, ipak provode u djelo.

DPS je u ofanzivi i kada je riječ o temama koje je nametnuo crnogorskoj javnosti potencirajući da su baš oni garant državnosti i unutrašnje stabilnosti, zaokruživanja nacionalnog i kulturnog identiteta i pitanje crkve, ali i ispunjenju spoljnopolitičkih prioriteta.

Politički analitičar Ranko Đonović ocjenjuje da se grdno varaju oni koji današnju politiku DPS-a poistovjećuju sa onom od prije 30 godina i time svima prave štetu, a u najvećoj mjeri sami sebi, odnosno političkoj opciji koju predstavljaju.

“Ne želim da kažem da vladajuća koalicija ne bi mogla biti bolja i da bude na unutrašnjem planu uspješnija. Međutim, svjestan sam činjenice da je najbolja politika u bilo kojoj državi, pa i u našoj Crnoj Gori, ona koja je moguća a ne ona koja je najbolja, ali da je pored drugih razloga, sa nama ovakvim kakvi jesmo i nemoguća”, kaže Đonović.

On je siguran, iako se to za sada u javnosti ne vidi, da vladajuća koalicija priprema strategiju za predstojeće parlamentarne izbore i da to vjerovatno rade u okviru svojih političkih partija i saglasno vlastitim političkim interesima.

“Nadam se da kod bilo koga od njih uskostranački interesi neće nadvladati interese države Crne Gore i njenih građana, što je važnije od nekih ličnih il grupnih interesa”, ističe on.

Đonović dodaje da je partijsko-politička saradnja unutar vladajuće koalicije u najmanju ruku korektna i da su rezultati takve saradnje vidljiviji gotovo na svim poljima, a naročito na spoljno-političkom djelovanju.

Crnogorska opozicija je protekle dvije godine i osam mjeseci potrošila u pokušajima da se dogovore o zajedničkoj strategiji koalicije na vlasti, bojkotu parlamenta, međusobnom trvenju i svađama i propuštanju šansi da se homogenizuju.

A šansi je bilo. Najizglednija za „zadavanje konačnog udarca” Đukanoviću i njegovom DPS-u ukazala im se kada je odbjegli biznismen Duško Knežević, početkom godine, lansirao aferu “Koverat” snimak na kom se vidi kako bivši gradonačelnik Podgorice Slavoljub Migo Stijepović uzima koverat u kome je navodno bilo 97.500 eura za kampanju pred parlamentarne izbore 2016. godine.

Počeli su građanski protesti, formiran je pokret “Odupri se”. Svi opozicioni poslanici su potpisali “Sporazum za budućnost” i obavezali se da se neće vraćati u Skupštinu, da neće ići na izbore dok se ne steknu uslovi, da neće sa DPSom. Zatražili su i tehničku vladu i ostavke predsjednika države, Vlade, Skupštine, Vrhovnog suda, državnog i specijalnog tužioca… Djelovalo je da su jedinstveni u akciji. Ali, tako je samo bilo ispred kulisa. I onda je počelo pucati po svim šavovima. Uslijedila je borba koja će opoziciona grupacija od Džemala Perovića da preuzme vođstvo cjelokupne operacije takozvanih građanskih protesta. Demokrate i Demokratski front nastavili su da se javno optužuju za razbijanje opozicionog jedinstva i saradnju sa DPS-om. Poslanici DF-a su se vratili u Skupštinu. Isto su učinili i oni iz SDP-a, kao i Demosa i Ujedinjene, a sve češće se u skupštinskim klupama mogu vidjeti i nezavisni poslanici. Od bojkota su “ostali samo dugmići” Bečićeve Demokrate i Abazovićeva Ura, a i između ove dvije partije nema više hernije. Tako je potrošena ne mala energija sa početka građanskih protesta.

Opoziciono raslojavanje se nastavlja. Nedavno je nastao i novi politički savez “Da svako ima” iza kojeg stoji nikšićki biznismen Miodrag Daka Davidović i koji čine Socijalistička narodna partija, Ujedinjena Crna Gora, Radnička partija i Posebni klub poslanika, odnosno nezavisni poslanici Aleksandar Damjanović i Anka Vukićević.

U međuvremenu, SDP je srušio opozicionu vlast u Kotoru, a Demokrate i Crnogorska uporno optužuju koalicionog partnera iz DF-a, gradonačelnika Budve Marka Carevića da je saradnik DPS-a.

“Crnogorsku opoziciju karakteriše haos i košmar potpunih razlika u svemu u čemu pokušavaju da se dogovore sa ciljem da preuzmu vlast. Nijesu u stanju da se dogovore ni oko održavanja najobičnijeg protestnog mitinga i zajedničkog nastupa na njemu koji sem što nudi primitivan nastup, ispunjen psovkama i uvredama, pokazuje i potpuni sukob, od ličnih sukoba samih sa samim sobom do sukoba sa svim i svačim”, ocjenjuje Đonović.

On smatra da je prirodno da se opozicija bori za vlast i da ona postoji da bi kritikovala vlast.

“Sve postaje sporno kad se uoči da je najveći dio crnogorske opozicije u stvari opozicija državi Crnoj Gori i da želi promjenu crnogorskog političkog kursa za 180 stepeni. Zbog toga žešće kritikuju uspješne političke poteze ove vlasti od onih koji bi mogli biti za kritiku. Zato se ni malo ne šalim kada kažem da bi Crna Gora vjerovatno bila bolja da nema opoziciju, nego što je ima ovakvu. Tada bi se nadali da će se pojaviti neka samosvjesnija opozicija”, smatra on.

Prema njegovim riječima, dok države u okruženju imaju opozicije koje imaju vlastite nacionalšovinističke bolesti, Crna Gora je preko svoje opozicije inficirana tuđim nacionalšovinizmom.

“Kada takvoj opoziciji pritekne u pomoć manji broj „najaktivnijih” NVO i navodni dio građanske patriotske opozicije, pa im pomažu „nezavisni”, pa i od istine nezavisni, opozicioni mediji, haos postaje potpun i to najviše u samoj opoziciji”, kaže Đonović.

Opozicija još ne zna da li će ili ne izaći na izbore. Ne uključuju se u rad Odbora za reformu izbornog i drugog zakonodavstva da poprave uslove za izbore. U izbornoj godini, poznato je, nema, ili bar ne bi trebalo biti, mijenjanja izbornog zakonodavstva. Dok oni gube vrijeme u međusobnim obračunima i borbi da jedni drugima otmu što više simpatizera i glasača, u koaliciji oko DPS-a već su odradili dobar dio posla i u izbornu godinu ući će spremniji i sa manje stresa.